Jedną z inteligentnych funkcji programu Sibelius jest możliwość znajdowania obiektów o określonych cechach – takich jak wszystkie graficzne oznaczenia cresc. i dim. ( < i >) lub tylko górne nuty z fragmentu akordów, lub cały tekst w stylu tekstowym Expression z napisem cresc. lub wszystkie razkreślne C o wartości ósemki w głosie 2, które mają łuk w dół i marcato.
Możesz zaznaczyć wszystkie obiekty pasujące do wybranej charakterystyki za pomocą opcji z menu Home > Select > Filters lub znaleźć każdy pasujący obiekt po kolei za pomocą funkcji Home > Edit > Find (skrót klawiszowy Control+F lub Command+F) i Home > Edit > Find (skrót klawiszowy Control+G lub Command+G). Po wykonaniu tych czynności możesz zrobić z zaznaczeniem wszystko, co chcesz – edytować je, skopiować, usunąć lub cokolwiek innego.
Jak używać filtrów
- Wybierz fragment, z którego chcesz zaznaczyć obiekty, lub całą partyturę (Control+A lub Command+A).
- Wybierz jeden z „szybkich filtrów” z menu Home > Select > Filters lub kliknij Home > Select > Advanced (skrót Control+Alt+Shift+F lub Command+Option+Shift+F), aby wybrać bardziej złożone charakterystyki (szczegóły poniżej).
- Następnie możesz zrobić z zaznaczeniem, co chcesz – np. usunąć je, skopiować, przesunąć za pomocą klawiszy strzałek, dodać artykulacje, zmienić wartość nuty.
- Alternatywnie, możesz wybrać inną charakterystykę z menu Home > Select > Filters, aby jeszcze bardziej zawęzić wybór (patrz poniżej).
Szybkie filtry
Menu Home > Select > Filters zawiera wybór standardowych filtrów zapewniających szybki dostęp. Wybór można zawęzić, wybierając kategorię z szarego paska w górnej części menu.
Grupa szybkich filtrów Text (Tekst) jest przeznaczona dla różnych rodzajów tekstu w wyniku:
- Bar Numbers – Numery taktów: wybiera wszystkie numery taktów i zmiany numerów taktów.
- Chord Symbols – Symbole akordów: zaznacza wszystkie symbole akordów (i starsze symbole akordów).
- Comments – Komentarze: zaznacza wszystkie komentarze typu „sticky note”.
- Dynamics – Dynamika: zaznacza cały tekst ekspresji i graficzne oznaczenia < i > (skrót Alt+Shift+D lub Option+Shift+D).
- Expression Text (Tekst ekspresji): zaznacza cały tekst w stylu ekspresji.
- Lyrics (Słowa): zaznacza wszystkie teksty.
- Page Number Changes – Zmiany numerów stron: zaznacza wszystkie zmiany numerów stron.
- Rehearsal Marks – znaki rewizyjne: zaznacza wszystkie znaki.
- Staff Text – tekst pięciolinii: zaznacza cały tekst w dowolnym stylu (np. Technique, Expression, Plain text, tekst w ramce).
- System Text – Tekst systemu: zaznacza cały tekst w dowolnym stylu tekstu systemowego (np. Tempo, Zwykły tekst systemowy), jeśli masz zaznaczony system.
- Technique Text – Tekst techniki: zaznacza cały tekst w stylu techniki.
Grupa Lines (Linie) zapewnia szybki dostęp do typowych linii:
- Hairpins graficzne oznaczenia < i >: wybiera wszystkie linie cresc. i dim.
- Pedal Lines – Linie pedałów: wybiera wszystkie rodzaje linii pedałów klawiatury.
- Non-Tied Notes – Nuty niepołączone ligaturą: (tj. pojedyncze nuty i nuty rozpoczynające ligaturę).
- Slurs – Łuki: wybór wszystkich łuków (magnetycznych i niemagnetycznych).
Grupa Notes and Chords (Nuty i akordy) umożliwia wybór przydatnych kombinacji obiektów nutowych:
- Grace Notes (Przednutki): zaznacza wszystkie przednutki, w tym acciaccatury, appoggiatury i przednutki bez lasek nutowych.
- Notes and Chords (Nuty i akordy): zaznacza wszystkie nuty i akordy (wraz z ich akcydencjami, artykulacjami itp.), ale nie zaznacza innych obiektów, takich jak tekst.
- Rests (pauzy): zaznacza wszystkie pauzy, ale nie zaznacza nut ani innych obiektów.
- Tuplets (podziały nieregularne np. triole): zaznacza klamry podziałów i liczby; przydatne do ukrywania, pokazywania lub resetowania pozycji klamer w jednej operacji.
Kategorie Notes in Chords (For Copying) – Nuty w akordach (do kopiowania) i Notes in Chords (For Deletion) – Nuty w akordach (do usuwania) zawierają identyczne zestawy filtrów, ale z jedną zasadniczą różnicą: filtry do kopiowania zawierają numery podziałów nieregularnych i klamry, podczas gdy filtry do usuwania nie. Podczas kopiowania nut zawierających podziały nieregularne, numery i klamry muszą być uwzględnione w wyborze, w przeciwnym razie wklejone nuty będą miały niewłaściwe wartości; odwrotnie, podczas usuwania nut zawierających podziały, numery i klamry muszą być wykluczone z wyboru, w przeciwnym razie cały podział nieregularny zostanie usunięty, w tym wszelkie inne nuty w tych podziałach, które nie były pierwotnie uwzględnione w filtrowanym fragmencie. Szybkie filtry w tych dwóch kategoriach są następujące:
- Top/2nd/3rd/Bottom Note (najwyższa, 2-ga, 3-cia, dolna nuta): wybiera tylko określone główki nut z akordów we wszystkich głosach w kadrze; jeśli wybierzesz filtry Top Note lub Bottom Note, wybrane zostaną również pojedyncze nuty. Jest to przydatne, jeśli chcesz usunąć nuty z akordów, ale pozostawić nienaruszoną melodię. 2nd i 3rd oznaczają drugą lub trzecią główkę nut licząc w dół od góry, a nie w górę od dołu.
- Top/2nd/3rd/Bottom Note or Single Notes (najwyższa, 2-ga, 3-cia, dolna nuta) lub pojedyncze nuty)(skróty klawiszowe Control+Alt+1/2/3/B lub Command+Option+1/2/3/B): jeśli fragment zawiera zarówno akordy, jak i pojedyncze nuty, ten filtr wybierze określoną główkę nut z akordów i pojedynczych nut we wszystkich głosach, dzięki czemu otrzymasz ciągłą linię nut. Ta funkcja jest przydatna podczas aranżacji ze szkicu fortepianowego, gdzie chcesz skopiować nuty na inne pięciolinie.
Kategoria Voices (Głosy) umożliwia wybieranie obiektów w określonych głosach:
- Voice 1/2/3/4 (Głos) (skróty klawiszowe Control+Alt+Shift+1/2/3/4 lub Command+Option+Shift+1/2/3/4): zaznacza wszystkie obiekty w danym głosie (np. nuty, pauzy, tekst, linie itp.), w tym obiekty, które nie znajdują się wyłącznie w tym głosie – na przykład, jeśli przefiltrujesz głos 1, zaznaczone zostaną również obiekty tekstowe, które dotyczą, powiedzmy, zarówno głosu 1, jak i 2. Jest to szczególnie przydatne w przypadku kopiowania pojedynczego głosu na inną pięciolinię, ponieważ powiązane obiekty, takie jak dynamika, mają zostać skopiowane wraz z nutami.
- Voice 1/2/3/4 Only (tylko głos): wybiera obiekty, które są tylko w tym głosie, więc nie wybierze obiektów, które są w wielu głosach – na przykład, jeśli przefiltrujesz Voice 2 Only, obiekty tekstowe, które mają zastosowanie zarówno do głosu 1, jak i 2, nie zostaną wybrane. Ta opcja jest używana głównie do usuwania określonego głosu z fragmentu, ponieważ zazwyczaj nie chcesz usuwać żadnego obiektu, który odnosi się również do pozostałego głosu na tej pięciolinii.
Kategoria Players (Wykonawcy) zawiera Player 1/2 (For Deletion) Wykonawca 1/2 (do usunięcia), które zostały zaprojektowane w celu łatwego rozdzielenia pięciolinii dla (powiedzmy) fletów 1 i 2 na osobne głosy dla każdego wykonawcy. Można go również użyć do oddzielenia dwóch wykonawców z jednej pięciolinii na oddzielne pięciolinie w partyturze, w złożonych sytuacjach, które nie są obsługiwane przez inne filtry, na przykład gdy nuty są czasami jednogłosowe, a czasami dwugłosowe.
W dolnej części menu znajduje się kategoria Other (Inne):
- Hidden Objects (Ukryte obiekty): zaznacza wszystkie ukryte obiekty dowolnego rodzaju.
- Instrument Changes (Zmiany instrumentów): zaznacza wszystkie zmiany instrumentów.
- Repeat Bars (repetycje taktowe): zaznacza wszystkie powtórzenia 1-taktowe, 2-taktowe i 4-taktowe.
- Symbols (Symbole): zaznacza wszystkie symbole (w tym symbole systemowe, jeśli zaznaczono system).
Używanie filtrów do kopiowania i usuwania
Główne zastosowania filtrów to kopiowanie i usuwanie nut, co znajduje odzwierciedlenie w zakresie szybkich filtrów wbudowanych w Sibelius. Rozróżnienie między używaniem filtrów do kopiowania i usuwania może być początkowo mniej niż oczywiste, więc weźmy przykład z prawdziwego świata.
Masz fragment na, powiedzmy, dwa flety zapisany na tej samej pięciolinii w dwóch głosach i decydujesz, że chcesz, aby linia fletu 2 była grana przez klarnet. Aby zrobić to szybko, zaznacz fragment na pięciolinii, a następnie wybierz Home > Select > Filters > Voice 2, co spowoduje zaznaczenie wszystkich nut fletu 2 i powiązanych z nimi dynamik, łuków itp. Teraz wystarczy skopiować nuty do pięciolinii klarnetu z wciśniętym klawiszem Alt lub Option, a następnie zamienić nowe nuty klarnetu na głos 1 z wciśniętym klawiszem Alt+1 lub Option+1. Aby usunąć nuty fletu 2 ze pięciolinii fletu, ponownie zaznacz fragment i wybierz Home > Select > Filters > Voice 2 Only. Spowoduje to wybranie wszystkich nut, ale tylko dynamiki i tak dalej, które mają zastosowanie tylko do głosu 2, więc po usunięciu nie utracisz tekstu (itp.), który powinien mieć również zastosowanie do głosu 1.
Po usunięciu głosu należy dwukrotnie nacisnąć klawisz Delete – pierwszy klawisz Delete zamienia nuty w pauzy, a drugi klawisz Delete usuwa te pauzy.
Okno dialogowe Advanced Filter (Filtr zaawansowany)
Jeśli chcesz zastosować bardziej złożony filtr, na przykład wykorzystujący kombinację cech, powinieneś użyć okna dialogowego Home > Select > Advanced (skrót Control+Alt+Shift+F lub Command+Option+Shift+F), które pozwala wybrać lub odznaczyć dowolne obiekty w wybranym fragmencie lub całej partyturze.
Okno dialogowe jest podzielone na dwie sekcje: po lewej stronie znajdują się ogólne wartości, które należy ustawić dla operacji filtrowania, takie jak wyszukiwanie Find in w całej partyturze lub wybranym fragmencie, ogólne typy obiektów do uwzględnienia (tekst, linie itp.) Oraz głosy do uwzględnienia; po prawej stronie znajdują się szczegółowe wartości dla każdego ogólnego typu obiektu – są one na sześciu stronach, wybierane z pola listy View (Widok) i wyjaśnione szczegółowo poniżej.
Cztery pola Voice wskazują, które głosy w partyturze będą filtrowane; domyślnie filtrowane są wszystkie cztery głosy.
Po wybraniu fragmentu lub wielokrotnego zaznaczenia przed wybraniem opcji Home > Select > Advanced, będzie można wybrać, czy filtr ma zastosowanie do Selection (zaznaczenia), czy do Whole score (całej partytury). Jeśli nie wybierzesz niczego przed filtrowaniem, zostanie ono automatycznie zastosowane do całej partytury.
Zbuduj tak złożony filtr, jak chcesz, korzystając z sześciu stron opcji dostępnych za pośrednictwem listy View (Widok) po lewej stronie. Włącz pole Find (wyszukiwanie) dla konkretnej strony, aby dodać ją do filtra; wyłącz je ponownie, aby ją usunąć. Oczywiście co najmniej jedno z pól wyszukiwania musi być włączone, aby wykonać operację filtrowania.
Kliknięcie przycisku Reset w oknie dialogowym przywraca domyślne ustawienia wszystkich opcji filtrowania, dzięki czemu można rozpocząć od nowa.
Opcje na stronie Notes and Chords (Nuty i akordy) są następujące:
- W górnej części okna dialogowego wybierz, czy chcesz filtrować Normal notes (zwykłe nuty) (co oznacza nuty bez przednutek, ale w tym nuty o rozmiarze cue) i/lub przednutek.
- To, czy należy włączyć Tuplets (podziały nieregularne np. triole), zależy od tego, czy filtr ma być kopiowany, czy usuwany. Jeśli zaznaczasz nuty do skopiowania w inne miejsce, włącz Tuplets; jeśli zaznaczasz nuty w celu ich usunięcia, wyłącz Tuplets; jeśli odznaczasz nuty z akordów w celu skopiowania pozostałych zaznaczonych nut, wyłącz Tuplets; jeśli odznaczasz nuty z akordów w celu usunięcia pozostałych zaznaczonych nut, włącz Tuplets.
- Notes/chords with at least/at most/exactly n noteheads: (Nuty/akordy z co najmniej/co najwyżej/dokładnie n główkami nut: filtruje akordy z określoną liczbą nut.
- Note in chord Top note/2nd from Top/3rd from Top/Bottom Note (Nuta w akordzie, nuta górna/druga od góry/trzecia od góry/dolna): filtruje określoną nutę.
- Notehead type (Typ główki nuty): domyślnie filtruje dowolny typ główki nuty, ale pozwala wybrać określony typ główki nuty, co jest przydatne np. podczas pracy z zapisem perkusyjnym.
- Pitch: (Wysokość dźwięku): filtruje tylko nuty o określonej Single (pojedynczej wysokości) lub zakresie wysokości All pitches between (wszystkie wysokości pomiędzy) i opcjonalnie w określonej oktawie. Domyślnie Sibelius filtruje nuty o dowolnej wysokości dźwięku, więc nie trzeba się martwić o transponowanie instrumentów. Jeśli filtrujesz dla określonej wysokości lub zakresu wysokości, nuty równoważne enharmonicznie są traktowane oddzielnie, więc jeśli chcesz wybrać (powiedzmy) F#4 i Gb4, należy odfiltrować wszystkie dźwięki pomiędzy tymi dwoma dźwiękami.
- Note values (Wartości nut): wybiera tylko nuty/pauzy o określonej wartości lub zakresie All note values between (Wszystkie wartości nut pomiędzy). Wybierz wartości nut z listy lub wpisz je na klawiaturze numerycznej (z włączoną funkcją Num Lock). Ligatury są ignorowane w tym celu, więc półnuta powiązana z ósemką jest traktowana jako dwie oddzielne nuty. Domyślnie Sibelius filtruje nuty o dowolnej wartości.
- Position in bar (Pozycja w takcie): domyślnie filtruje nuty w dowolnej pozycji rytmicznej, ale opcjonalnie filtruje nuty i akordy w określonej pozycji po rozpoczęciu taktu. Pozostaw pole Specific position (Określona pozycja) puste, aby filtrować tylko nuty/pauzy na początku taktu. Jeśli wybierzesz ćwierćnuty, filtrowane będą tylko nuty, które są jedną ćwierćnutą w takcie (tj. zaczynają się od drugiej ćwierćnuty). W przypadku wybrania opcji Plus multiples (Plus wielokrotności), każda nuta w na ćwierćnucie zostanie filtrowana. Jeśli zamiast tego wybierzesz Plus multiple and note value (Plus wielokrotności i wartość nuty), filtrowana będzie każda nuta na ćwierćnucie plus wielokrotności określonego czasu trwania.
- Articulations (Artykulacje): filtruje nuty i akordy według ich artykulacji. Jeśli wybrana zostanie opcja Any (Dowolna), nuty/akordy będą filtrowane niezależnie od tego, czy mają artykulacje, czy nie; jeśli wybrana zostanie opcja Any of the selected (Dowolny z wybranych), nuty/akordy będą filtrowane tylko wtedy, gdy mają dowolną z określonych artykulacji; jeśli wybrana zostanie opcja Wszystkie wymagane, nuty/akordy będą filtrowane tylko wtedy, gdy mają wszystkie określone artykulacje.
Strona Rests and Bar Rests (Pauzy i pauzy całotaktowe) zawiera kilka takich samych opcji, jak strona Notes and Chords (Nuty i akordy), służących do wyszukiwania pauz o określonej wartości, a ponadto można włączyć opcję Find bar rests (Znajdź pauzy całotaktowe), aby zaznaczyć lub odznaczyć pauzy całotaktowe.
Strona Text (Tekst) pozwala znaleźć określone słowo (np. „legato”, „mf”), aby filtrować cały pasujący tekst w zaznaczeniu; domyślnie to pole nie uwzględnia wielkości liter (więc „legato”, „Legato”, „LEGATO” będą dopasowane), ale możesz włączyć Case sensitive (Rozróżnianie wielkości liter), jeśli chcesz wziąć pod uwagę wielkość liter. Opcjonalnie można określić jeden lub więcej stylów tekstu do filtrowania – kliknij styl tekstu, aby dodać go do wyboru, i kliknij go ponownie, aby usunąć go z wyboru. Przyciski All (Wszystko) lub None (Brak) powinny być dość oczywiste! Jeśli chcesz filtrować style tekstu systemu, upewnij się, że filtrujesz cały utwór lub masz wybór systemu przed otwarciem okna dialogowego.
Strona Lines (Linie) umożliwia zaznaczenie lub odznaczenie jednego lub więcej typów linii. Możesz także filtrować wszystkie rodzaje linii, włączając opcję All lines (Wszystkie linie). Jeśli chcesz filtrować linie systemowe, upewnij się, że filtrujesz całą partyturę lub masz wybór systemu przed otwarciem okna dialogowego.
Strona Clefs (Klucze) służy do zaznaczania lub odznaczania zmian kluczy (ale nie początkowych kluczy na samym początku partytury, ponieważ nie są to obiekty, które można zaznaczyć). Można filtrować zmiany klucza dla określonego klucza lub kluczy, lub dla wszystkich zmian klucza, włączając opcję All clefs (Wszystkie klucze).
Strona Symbols (Symbole) umożliwia zaznaczenie lub usunięcie zaznaczenia pojedynczej symbolu pięciolinii lub symbolu systemu, lub wszystkich symboli (poprzez włączenie opcji All symbols – Wszystkie symbole). Jeśli chcesz filtrować dla symbolu systemu, upewnij się, że wypełniasz całą partyturę lub masz wybór systemu przed otwarciem okna dialogowego.
Po ustawieniu żądanych opcji sprawdź, czy zaznaczone są odpowiednie pola Find (Znajdź), a następnie kliknij Select (Wybierz), aby zaznaczyć wszystkie obiekty w zaznaczeniu lub całej partyturze, które pasują do charakterystyki filtra, lub Deselect (Odznacz), aby usunąć z zaznaczenia wszystkie obiekty pasujące do charakterystyki filtra.
Wybieranie obiektów o cechach x i y
Załóżmy, że chcesz zaznaczyć wszystkie półnutyna razkreślnym C we fragmencie, aby je zaakcentować. Oznacza to zaznaczenie wszystkiego, co jest zarówno półnutą, jak i razkreślnym C.
Aby to zrobić, należy zaznaczyć wszystkie półnuty, a następnie odfiltrować wszystkie środkowe C z nich, w następujący sposób:
- Najpierw wybierz fragment.
- Wybierz Home > Select > Advanced
(skrót klawiszowy Control+Alt+Shift+F lub Command+Option+Shift+F). - Z Note values (wartości nut) wybierz półnutę (half note).
- Z listy Pitch (wysokość) wybierz Single (pojedyncza), następnie z pierwszej listy wybierz C, a z listy Octave wybierz 4.
- Kliknij Select, a filtr zostanie wykonany na partyturze, pozostawiając wybrane tylko półnuty razkreślnego C.
- Dodaj akcenty przy użyciu pierwszego układu klawiatury.
Zaznaczanie obiektów o charakterystyce x lub y
Załóżmy, że chcesz (z jakiegoś nieziemskiego powodu) wybrać wszystkie nuty we fragmencie, które są półnutami lub razkreślnym C, aby je zaakcentować. Taki przypadek jest raczej mało prawdopodobny, więc nie ma bezpośredniego sposobu, aby to zrobić. Istnieje jednak metoda pośrednia:
- Wybierz fragment, a następnie w oknie dialogowym Home > Select > Advanced zaznacz wszystkie półnuty.
- Dodaj do nich akcent, używając pierwszego układu klawiatury.
- Ponownie wybierz fragment, a następnie używając Home > Select > Advanced wybierz wszystkie razkreślne C
- Na nich również dodaj akcent.
Znajdowanie obiektów
Znajdowanie działa w podobny sposób jak filtrowanie, z tym wyjątkiem, że wybiera pasujące obiekty jeden po drugim, a nie wszystkie naraz. Okno dialogowe Home > Edit > Find jest bardzo podobne do okna dialogowego Advanced Filter (Filtr zaawansowany). Aby znaleźć obiekty:
- Wybierz Home > Edit > Find (skrót klawiszowy Control+F lub Command+F) i wybierz kombinację cech, które chcesz znaleźć w partyturze – szczegółowe informacje na temat korzystania z tego okna dialogowego można znaleźć w oknie dialogowym Filtr zaawansowany.
- Kliknij Find (Znajdź), aby znaleźć pierwszy obiekt w partyturze, który spełnia wybrane kryteria; jeśli nie zostaną znalezione żadne pasujące obiekty, Sibelius wyświetli komunikat informujący o tym.
Po skonfigurowaniu operacji Find (Znajdź) można użyć Home > Edit > Find Next (skrót klawiszowy Control+G lub Command+G), aby znaleźć następny pasujący obiekt w wyniku.
Kolejność wyszukiwania jest następująca:
- Wyszukiwanie rozpoczyna się na początku partytury, od pierwszego taktu w górnym takcie.
- Sibelius przeszukuje do samego końca tego taktu (na końcu partytury), a następnie przechodzi do następnego taktu i przeszukuje od początku partytury w tym takcie do samego końca, itd.
- Jeśli zostanie osiągnięty koniec partytury (tj. koniec dolnej pięciolinii), użytkownik zostanie zapytany, czy chce zatrzymać wyszukiwanie, czy kontynuować wyszukiwanie od górnej pięciolinii na początku partytury.
Znajdowanie i zastępowanie tekstu
Jeśli chcesz znaleźć i zastąpić określony tekst w wyniku, użyj wtyczki Text > Plug-ins > Find and Replace Text
Znajdowanie motywów
Jeśli chcesz znaleźć określony motyw melodyczny lub rytmiczny w partyturze, użyj opcji Review > Plug-ins > Find Motive.
Chcesz wiedzieć więcej? zapraszamy do zakupu polskiego podręcznika dla programu Sibelius- kliknij tutaj.
Jeśli kupisz program Sibelius lub uaktualnienie dla programu Sibelius, to polski podręcznik dla programu Sibelius otrzymasz za darmo! Program Sibelius oraz polski podręcznik można kupić w naszym sklepie internetowym www.audiofactory.pl