Dodawanie taktów na końcu utworu
Wybierz Home > Bars > Add > At End (skrót Control+B lub Command+B), aby dodać pojedynczy takt na końcu utworu.
Aby dodać wiele taktów, przytrzymaj Control+B lub Command+B, a po krótkim czasie nastąpi „automatyczne powtórzenie”.
Dodawanie taktów w środku utworu
Wybierz Home > Bars > Add (skrót Control+Shift+B lub Command+Shift+B), a następnie kliknij w partyturze w miejscu, w którym chcesz utworzyć takt.
Home > Bars > Add > Single z zaznaczoną nutą, pauzą lub innym obiektem dodaje takt po takcie zawierającym zaznaczony obiekt.
Alternatywnie, zaznacz punkt w utworze, w którym chcesz dodać więcej taktów, wybierz Home > Bars > Add > Other (skrót Alt+B lub Option+B); wpisz żądaną liczbę taktów oknie Number of bars , kliknij OK, a program Sibelius utworzy takty. Jeśli po wybraniu opcji Home > Bars > Add > Other nic nie zostało zaznaczone, wskaźnik myszy zmieni kolor, aby pokazać, że jest „załadowany” pustymi taktami i można kliknąć w partyturę, aby je umieścić.
Całkowite usuwanie taktu
Aby usunąć takt, wystarczy go zaznaczyć, a następnie wybrać Home > Bars > Delete (skrót Control+Delete lub Command+Delete). Spowoduje to usunięcie wszystkich elementów taktu i jego samego. Możesz usunąć kilka taktów jednocześnie, zaznaczając je najpierw jako fragment – zobacz zaznaczanie.
Usuwanie taktu w jednej pięciolinii
- Kliknij pustą część taktu, która zostanie otoczona jasnoniebieską ramką.
- Naciśnij klawisz Delete, aby zamienić go w pauzę całotaktową. Spowoduje to również usunięcie innych obiektów w takcie (np. tekst).
Możesz usunąć zawartość kilku taktów jednocześnie lub takt na kilku pięcioliniach, wybierając
i naciskając klawisz Delete – zobacz zaznaczanie.
Tworzenie nieregularnych taktów
Nieregularny takt to taki, który nie ma długości (wartości) określonej przez poprzednie oznaczenie metrum. Częstym przykładem są takty typu pick-up (przedtakt). Aby utworzyć nieregularny takt:
- Wybierz Home > Bars > Add > Other (skrót Alt+B lub Option+B).
- W wyświetlonym oknie dialogowym kliknij Irregular.
- Z rozwijanego menu wybierz jedną lub więcej wartości nut, sumujących się do żądanej długości
lub wpisz je na klawiaturze numerycznej (z włączoną funkcją Num Lock). - Możesz także określić Number of bars (liczbę taktów), jeśli chcesz uzyskać kilka nieregularnych taktów o tej samej długości.
- Kliknij OK.
- Kliknij w miejscu, w którym chcesz utworzyć takt(y).
Możesz także tworzyć nieregularne takty z zaznaczenia za pomocą opcji Make Into Bar
Przedtakty (pick-up)
Utwory często zaczynają się od krótkiego taktu, znanego jako przedtakt (upbeat bar) lub anacrusis. Najłatwiej jest je utworzyć w tym samym czasie, co oznaczenie metrum. Sibelius automatycznie wyświetli prawidłową liczbę miar w przedtakcie jako pauzy i podzieli utworzone pauzy zgodnie z grupami określonymi w Beam and Rest Groups. Jeśli po utworzeniu metrum konieczne jest dodanie przedtaktu (upbeat):
- Najpierw upewnij się, że nic nie jest zaznaczone, naciskając klawisz Esc.
- Wybierz Home > Bars > Add > Other.
- Utwórz takt o odpowiedniej długości i kliknij na początku utworu, aby umieścić go przed pierwszym pełnym taktem.
- Wybierz metrum w pierwszym pełnym takcie i naciśnij Delete, odpowiadając No na pytanie, czy chcesz przepisać kolejne takty.
- Ponownie utwórz metrum na początku nowego taktu, wybierając More Options (Więcej opcji) na dole okna Notations > Common > Time Signature, pamiętając o wyłączeniu opcji Rewrite bars up to next time signature(Przepisz takty do następnego oznaczenia metrum).
- Wreszcie, użyj Text > Numbering > Bar Number Change (Tekst > Numeracja > Zmiana numeru taktu), aby utworzyć zmianę numeru taktu na takt 0 na początku przedtaktu.
Możesz także tworzyć przedtakty za pomocą opcji Make Into Bar
Zmiana długości taktów
Długość taktów zmienia się, gdy zmieniasz metrum.
Aby zmienić długość pojedynczego taktu (tj. utworzyć/usunąć z niego nuty), zachowując nuty:
- Utwórz nieregularny takt o żądanej długości (patrz poniżej), tuż przed lub po danym takcie.
- Skopiuj nuty, które chcesz zachować, jako fragment (zobacz zaznaczanie).
- Usuń oryginalny takt.
Tworzenie pauzy całotaktowej w jednym głosie
- Wybierz nutę lub pauzę w takcie.
- Naciśnij N, aby wyświetlić znacznik wprowadzania nut.
- Przejdź do drugiego układu klawiatury (skrót F8).
- Wybierz głos, w którym ma się znaleźć reszta taktu, używając przycisków na dole klawiatury (skrót Alt+1-4 lub Option+1-4).
- Wybierz przycisk pauzy całotaktowej (bar rest) (skrót 0).
Funkcja ta może być użyta do utworzenia pauzy całotaktowej w głosie, który wcześniej nie istniał, lub do przekształcenia nut z powrotem w pauzy całotaktowej tylko w jednym głosie. Usuwa ona jednak tylko nuty lub pauzy, pozostawiając inne obiekty bez zmian. Jeśli chcesz usunąć także tekst, linie i inne obiekty, zaznacz takt i naciśnij klawisz Delete.
Chociaż wyglądają identycznie, należy pamiętać, że pauza całotaktowa to nie to samo co pauza całonutowa. Pauzy całotaktowe są wyśrodkowane w takcie, podczas gdy pauzy całonutowe znajdują się po lewej stronie taktu, w tym samym miejscu, w którym znajdowałaby się cała nuta, jak pokazano poniżej.
Pauza cało nutowa (whole-note rest)
Pauza całotaktowp (bar rest)
Usuwanie symbolu pauzy całotaktowej
Puste takty są przydatne, jeśli chcesz umieścić w takcie coś innego, na przykład zabawny symbol. Zaznacz symbol pauzy całotaktowej i wybierz kolejno opcje Home > Edit > Hide or Show (skrót klawiszowy Control+Shift+H lub Command+Shift+H); pauza całotaktowa będzie wówczas wyświetlana w kolorze szarym, jeśli włączona jest opcja View > Invisibles > Hidden Objects, ale w przeciwnym razie będzie niewidoczna. Jeśli nuty są dwugłosowe, należy najpierw nacisnąć Delete, aby wyczyścić takt i przywrócić resztę taktu.
Jeśli w całej partyturze mają być puste takty, jak w niektórych współczesnych nutach, należy wyłączyć opcję Show bar rests (Pokaż pauzy całotaktowe) na stronie Bar rests (Pauzy całotaktowe) w menu Appearance > House Style > Engraving Rules.
Zmiana szerokości pauzy całotaktowej
Wystarczy przesunąć kreski taktowe na końcu.
Podwójne pauzy całonutowe (breve)
W metrum 4/2 i innych, w których długość taktu jest równa ośmiu ćwierćnutom, program Sibelius wyświetla podwójną pauzę całonutową (breve) zamiast zwykłej pauzy całotaktowej. Jeśli wolisz, aby program Sibelius wyświetlał zwykłe pauzy całotaktowe we wszystkich oznaczeniach metrum, wyłącz opcję Use double whole note (breve) bar rests in 4/2 and 3/1 (Użyj podwójnych pauz całonutowych taktowych w taktach 4/2 i 3/1) na stronie Bar rests w sekcji Appearance > House Style > Engraving Rules.
Przenoszenie symbolu pauzy całotaktowej
(Wymagane tylko w przypadku korzystania z dwóch lub więcej głosów).
Wystarczy wybrać symbol pauzy całotaktowej wcisnąć klawisz Strzałka w górę/w dół. Sibelius nie pozwala na przesunięcie symbolu pauzyw lewo lub w prawo, ponieważ – spójrzmy prawdzie w oczy – nie jest to zbyt przydatne.
Jeśli użyjesz Control+strzałka w górę/strzałka w dół lub Command+strzałka w górę/strzałka w dół, pauza przesunie się o półtorej pola, co jest odpowiednią odległością dla nieco większych tabulatur gitarowych.
Split bars (podział taktów)
Czasami pożądane jest podzielenie taktu na dwie połowy, pierwsza połowa na końcu jednego systemu, a druga na początku następnego systemu. Aby to zrobić, wybierz Home > Bars > Split, co pozwala nie tylko podzielić takt na dwa nieregularne takty o odpowiedniej długości, ale także wstawić odpowiednią zmianę numeru taktu i, jeśli zdecydujesz się wstawić podział systemu (system break) w miejscu podziału taktu, wstawić niewidoczną kreskę taktową między dwiema połówkami taktu.
Wystarczy wybrać nutę, przed którą takt ma zostać podzielony, a następnie wybrać Home > Bars > Split. Pojawi się proste okno dialogowe, pozwalające wybrać rodzaj kreski taktowej na końcu pierwszej połowy podzielonego taktu (domyślnie niewidoczna) oraz czy numeracja taktów powinna liczyć obie połowy taktu oddzielnie.
Możesz wyłączyć opcję Show this dialog again (this session) (Pokaż to okno dialogowe ponownie (w tej sesji)), jeśli chcesz używać tego samego zestawu opcji przez cały czas trwania sesji programu Sibelius bez konieczności każdorazowego ich wybierania; po wyłączeniu tej opcji okno dialogowe pojawi się ponownie przy następnym ponownym uruchomieniu programu Sibelius.
Łączenie taktów
Jeśli chcesz scalić lub połączyć dwa lub więcej istniejących taktów w jeden większy, najpierw zaznacz takty, które chcesz scalić (wszelkie niezaznaczone części pierwszego i ostatniego taktu w zaznaczeniu zostaną oddzielone jako osobne takty), a następnie wybierz kolejno opcje Home > Bars > Join.
Wszelkie puste strony dołączone do połączonych kresek taktowych zostaną utracone. Jeśli chcesz, aby połączone takty nadal wyglądały jak pojedyncze, można narysować kreski taktowe w miejscu, w którym znajdowały się kreski taktowe, ale ich odstępy należy dostosować ręcznie. Można również zresetować numerację taktów w kolejnych taktach.
Make Into Bar (Przekształć w takt)
Funkcja Make Into Bar umożliwia utworzenie taktu o dowolnej długości z dowolnie wybranych nut i/lub pauz. Może to być przydatne do łączenia wielu taktów podczas pisania kadencji, tworzenia arkuszy edukacyjnych lub pisania pytań i odpowiedzi, by wymienić tylko kilka przykładów. Może być również używana do tworzenia przedtaktu w pierwszym takcie partytury.
Make Into Bar najlepiej używać podczas wprowadzania nut, przed dodaniem obiektów systemowych lub formatowaniem partytury. Obiekty systemowe nie są uwzględniane niezależnie od tego, czy są zaznaczone, czy nie. Obejmuje to tekst systemowy, symbole, linie, oznaczenia tonacji i specjalne kreski taktowe. Dodatkowo, utworzenie nieregularnego taktu resetuje układ, więc jeśli zaznaczenie zawiera koniec linii z podziałem systemowym lub podziałem strony, zostanie on usunięty i będziesz musiał dodać podział z powrotem, jeśli nadal go chcesz. Użycie opcji Make Into Bar powoduje także wyczyszczenie schowka.
Aby połączyć wiele taktów w jeden nieregularny takt:
- Zaznacz wiele taktów (które mogą obejmować zarówno częściowe jak i całe takty). Upewnij się, że wybrałeś wszystko, co chcesz zawrzeć w nowym takcie na wszystkich instrumentach. Każdy materiał, który nie zostanie uwzględniony w zaznaczeniu, zostanie pominięty w nowym takcie i usunięty z partytury.
- W polu wyszukiwania w Galerii poleceń lub w polu wyszukiwania poleceń, zacznij wpisywać „Make Into Bar” i naciśnij Return lub kliknij nazwę polecenia na liście wyników.
- Sibelius przekształci wybrane nuty w pojedynczy nieregularny takt. Wszelkie materiały na innych pięcioliniach, które nie zostały uwzględnione w zaznaczeniu, są usuwane.
Aby utworzyć przedtakt: - Dokonaj częściowego zaznaczenia taktu lub zaznacz nuty w pierwszym takcie (na przykład wybierz pauzę ósemkową w pierwszym takcie partytury 4/4).
- W polu wyszukiwania w Galerii poleceń lub w polu wyszukiwania poleceń, zacznij wpisywać „Make Into Bar” i naciśnij Return lub kliknij nazwę polecenia na liście wyników.
Sibelius zmienia numerację tego taktu na takt [0] i ukrywa zmianę numeru taktu.
Pauza generalna (ogólna)
Pauza generalna to pauza we wszystkich instrumentach, zwykle trwająca co najmniej jeden takt. Dla jasności, warto rozważyć napisanie G.P. powyżej taktu pauzy generalnej przy użyciu stylu tekstu systemowego, takiego jak Tempo.
Chcesz wiedzieć więcej? zapraszamy do zakupu polskiego podręcznika dla programu Sibelius- kliknij tutaj.
Jeśli kupisz program Sibelius lub uaktualnienie dla programu Sibelius, to polski podręcznik dla programu Sibelius otrzymasz za darmo! Program Sibelius oraz polski podręcznik można kupić w naszym sklepie internetowym www.audiofactory.pl