ABC programu Sibelius cz. 4 – 4.25 Repeat Bars (powtórzenia taktów)

Znak powtórzenia taktu wskazuje, że takt, w którym się pojawia, jest powtórzeniem poprzedniego taktu:

Znak ten, będący pozostałością po czasach ręcznego kopiowania nut, jest nadal powszechnie używany w partiach sekcji rytmicznej (perkusji, gitary itp.), ponieważ jest łatwiejszy do odczytania przez wykonawców niż wiele kopii tych samych nut w kolejnych taktach.
Różne wersje tego znaku są używane do pokazania, że ostatnie dwa lub cztery w pełni zapisane takty powinny być powtórzone, np.

Tworzenie powtórzenia taktu

Powtórzenia taktów są tworzone z piątego układu Keypada (skrót F11). Aby wprowadzić powtórzenie taktu podczas wprowadzania nut, tj. gdy widoczny jest znacznik wprowadzania nut (3.1 Wprowadzenie do wprowadzania nut):

  • Naciśnij F12, aby wybrać piąty układ keypada (3.2 Keypad).
  • Wciśnij 1 na klawiaturze numerycznej dla powtórzenia 1 taktu, 2 dla powtórzenia 2 taktów lub 4 dla powtórzenia 4 taktów.
  • Wymagany znak powtórzenia taktu jest tworzony w pozycji znacznika; jeśli znacznik znajduje się w środku taktu, który zawiera już nuty w tym samym głosie, co tworzony znak powtórzenia taktu, zostaną one usunięte. Podczas tworzenia dwu- lub czterotaktowego powtórzenia, wszystkie nuty w tym samym głosie w kolejnych taktach obejmowanych przez powtarzany takt również zostaną usunięte.
  • Aby wprowadzić więcej powtórzeń taktu, naciśnij 1, 2 lub 4 ponownie tyle razy, ile jest to wymagane.
    Można również utworzyć wiele powtórzeń taktu w jednej operacji: wybierz fragment, w którym chcesz wyświetlić powtórzenia, a następnie naciśnij klawisz F12, aby wybrać piąty układ Keypada i wpisz 1, 2 lub 4. Wszelkie „pozostałe” takty (np. po wybraniu dziewięciu taktów i utworzeniu czterotaktowych powtórzeń) pozostaną niezmienione.

Kopiowanie powtórzeń taktów

Powtórzenia taktów mogą być kopiowane jak każdy inny obiekt, a także mogą być szybko powtarzane przy użyciu funkcji Note Input > Note Input > Repeat (skrót R).

Usuwanie powtórzeń taktów

Aby usunąć powtórzony takt, wystarczy zaznaczyć takt i nacisnąć przycisk Delete (co spowoduje wyczyszczenie taktu i pozostawienie pauzy całotaktowej). Utworzenie nuty w tym samym głosie co powtórzenie taktu również spowoduje usunięcie symbolu powtórzenia.

Numeracja powtórzeń taktów

Sibelius automatycznie numeruje powtarzane takty co cztery takty. Pierwszy powtarzany takt jest zawsze numerowany jako „2” (co oznacza, że jest on odtwarzany po raz drugi). Opcje pozwalające kontrolować tę automatyczną numerację można znaleźć na stronie Bar Rests w sekcji Appearance > House Style > Engraving Rules:

  • Number repeat bars every bars (Numeruj powtarzane takty co n taktów) pozwala wybrać, czy powtarzane takty mają być numerowane co jeden, dwa, cztery (domyślnie) lub osiem taktów.
  • Domyślnie dwu- i czterotaktowe powtórzenia wyświetlają po prostu „2” lub „4” nad znakiem powtórzenia taktu, ale można włączyć opcję Number 2-bar repeat bars lub Number 4-bar repeat bars.
  • Count repeat structures when numbering repeat bars, and show as (Zliczaj struktury powtórzeń podczas numerowania powtórzeń taktów i pokaż jako) umożliwia wyświetlenie rzeczywistej liczby serii powtórzeń taktów we fragmencie, który sam jest powtarzany (za pomocą kresek taktowych repetycji). Po włączeniu Sibelius wyświetla liczbę odpowiadającą każdemu powtórzeniu jedno-, dwu- lub czterotaktowego powtórzenia w strukturze powtórzeń. Pole kombi pozwala wybrać sposób wyświetlania numerów powtórzeń. (Opcja ta działa tylko wtedy, gdy odtwarzanie powtórzeń jest włączone w Play > Repeats).
  • Show bar numbers in parentheses (Pokaż numery taktów w nawiasach) określa, czy numery powinny być pokazywane w nawiasach (nawiasach okrągłych).
  • W razie potrzeby można ponownie uruchomić numerację na Double barlines podwójnych kreskach taktowych i Rehearsal marks (znakach rewizyjnych).

Aby zmienić czcionkę i rozmiar liczb na powtarzanych taktach, edytuj styl tekstu Repeat bar numbers (5.6 Edycja stylów tekstu (tylko Sibelius Ultimate)). Aby zmienić położenie numerów, użyj opcji Appearance > Design and Position > Default Positions (8.4 Położenia domyślne (tylko Sibelius Ultimate)).

Formatowanie taktów powtórzeń

Sibelius nigdy nie pozwoli, aby podział systemu lub strony wypadł w środku dwu- lub czterotaktowego powtórzenia. Możesz wybrać dowolną kreskę taktową w dwu- lub czterotaktowym powtórzeniu w partyturze i utworzyć podział systemu lub strony (7.7 Podziały), a znacznik układu pojawi się nad kreską taktową (jeśli włączona jest opcja View > Invisibles > Layout Marks), ale podział zacznie obowiązywać dopiero po usunięciu powtórzonych taktów.

Małe nuty (cue) w powtórzonych taktach

Czasami może zajść potrzeba przywołania melodii lub rytmu granego przez inny instrument na korzyść wykonawcy grającego powtarzane takty, w którym to przypadku należy użyć nieużywanego głosu dla tych nut. Upewnij się, że pola wyboru Play on pass (Odtwarzaj po przejściu) na panelu Playback inspektora są wyłączone dla takich nut, aby uniknąć zakłócania odtwarzania powtarzanego taktu – zobacz Kiedy odtwarzać nuty.

Powtórzenia taktów dla instrumentów klawiszowych

Konwencjonalne jest pokazywanie powtarzających się taktów na obu pięcioliniach instrumentów klawiszowych: aby to osiągnąć, należy utworzyć powtórzenia taktów na każdej pięciolinii osobno lub skopiować je z jednej pięciolinii na drugą.

Odtwarzanie powtórzeń taktów

Gdy Sibelius napotka powtórzony takt, automatycznie odtworzy nuty z poprzedniego jednego, dwóch lub czterech w pełni zapisanych taktów. Należy pamiętać, że jeśli powtarzany takt zawiera również nuty w innym głosie, które są ustawione do odtwarzania, Sibelius odtworzy tylko te nuty i zignoruje znak powtarzanego taktu.
Czasami może być konieczna np. zmiana dynamiki powtarzanych taktów:

Sibelius odtworzy dynamikę w powtórzonych taktach, ale wszelkie instrukcje, które spowodują zmianę dźwięku (np. „pizz.” lub „mute”), będą działać tylko na pierwszej nucie po powtarzanych taktach.


Chcesz wiedzieć więcej? zapraszamy do zakupu polskiego podręcznika dla programu Sibelius- kliknij tutaj

Jeśli kupisz program Sibelius lub uaktualnienie dla programu Sibelius, to polski podręcznik dla programu Sibelius otrzymasz za darmo! Program Sibelius oraz polski podręcznik można kupić w naszym sklepie internetowym www.audiofactory.pl